Let op lood!

Op verschillende plekken in Noord-Holland zit lood in de bodem. Opname van lood in het lichaam kan een nadelig effect hebben op de ontwikkeling van de hersenen. Kinderen van nul tot en met zes jaar lopen hierbij het grootste risico. Zij kunnen lood binnenkrijgen door bijvoorbeeld hun vingers in hun mond te steken tijdens het spelen op een bodem met lood. 

Provincies, gemeenten en omgevingsdiensten werken aan een gezonde, schone en veilige omgeving. Op deze pagina vindt u meer informatie over lood in de bodem en advies over wat u kunt doen om de risico's van lood zo klein mogelijk te maken.
 

Waarom zit er lood in de bodem?

Door de eeuwen heen heeft de mens vaak met lood gewerkt. Zo werd het gebruikt in glas, aardewerk en verf, maar ook als waterleiding of dakbedekkingsmateriaal. Daarnaast is het veel gebruikt in de bouw.

Er zijn veel plaatsen in Noord-Holland, waar bekend is dat er verhoogde loodgehalten in de bodem kunnen voorkomen. Onder andere locaties op veengrond, waarvan de bodem is opgehoogd met stadsafval, de ondergrond van historische binnensteden (Hoorn, Medemblik, Enkhuizen, Den Helder en Alkmaar), vooroorlogse wijken, dorpskernen, lintbebouwing en bij oude industriegebieden. Het betreft vaak grotere oppervlakten waarbij geen duidelijke grens is tussen schoon en verontreinigd. Dit staat bekend als diffuse bodemverontreiniging. 

Tegenwoordig krijgt u veel minder lood binnen dan de mensen vroeger. Dit komt bijvoorbeeld door het verbod op het gebruik van lood in benzine en verf en het vervangen van loden drinkwaterleidingen. Maar u kunt nog wel lood binnenkrijgen wanneer u in contact komt met bodem waar lood in zit.

Lood en de gezondheid

Lood kan risico opleveren als u het inneemt. Vooral jonge kinderen zijn gevoelig voor lood. Als zij te veel van het metaal binnenkrijgen, kan dat een nadelig effect hebben op hun leervermogen. Daarom is het belangrijk dat met name kinderen tot 6 jaar zo min mogelijk lood binnenkrijgen. Zij kunnen lood binnenkrijgen door bijvoorbeeld hun vingers in de mond te steken tijdens het spelen op een bodem met lood.  Ook als u groenten uit eigen tuin eet, waar lood in de grond zit, kan dat ertoe leiden dat u lood binnenkrijgt. Dit komt vooral door de bodemdeeltjes die aan de groenten blijven hangen en het lood dat door de planten via de wortels wordt opgenomen. Daarnaast kan drinkwater een bron zijn. In historische huizen komt lood in drinkwater terecht door loden waterleidingen in de woning. In nieuwbouwwoningen zijn geen loden waterleidingen aanwezig.

Wat kunt u doen?

Met een paar eenvoudige gebruiksadviezen kunt u ervoor zorgen dat kinderen zo min mogelijk in contact komen met lood:

  • Laat kinderen hun handen wassen na het buitenspelen;
  • Laat kinderen niet op onbedekte verontreinigde bodem (“kale bodem”) spelen. Bedek de bodem in uw tuin met gras, struiken of vaste planten. Een kunstgrasmat of bestrating, het liefst waterdoorlatend, zorgen ook voor een goede bedekking;
  • Kies voor een zandbak met schoon zand;
  • Kweek groenten en fruit in plantenbakken met schone grond (potgrond of tuinaarde);
  • Was zelfgekweekte groenten en fruit grondig;
  • Was zelf uw handen na het tuinieren in eigen tuin en voor het eten;
  • Ga de inloop van grond in huis tegen door schoenen uit te doen bij het naar binnen lopen;
  • Stofzuig of dweil regelmatig uw huis;
  • Vervang loden waterleidingen. Zet de kraan elke ochtend 2 minuten open voor gebruik zolang de loden waterleidingen niet vervangen zijn.
Meer informatie

In ons bodemloket kunt u zien of er ooit een bodemonderzoek is uitgevoerd op uw perceel.

Niet over elk stukje grond is informatie beschikbaar. Het lastige van bodemvervuiling is bovendien dat als uw buren geen verontreiniging hebben, het niet betekent dat er ook bij u geen verontreiniging is. En andersom natuurlijk. 
Mocht u willen weten of uw grond is verontreinigd, dan kunt u besluiten zelf onderzoek te laten doen door een adviesbureau. Dit bureau kan u ook adviseren als er vervuiling wordt gemeten.
Als u in een vooroorlogse wijk, een oude dorpskern, lintbebouwing of een oud industrieel gebied woont en informatie over de bodemkwaliteit ontbreekt, dan raden wij u aan de bovengenoemde gebruiksadviezen op te volgen.

Rechts op de pagina (of onderaan als u onze mobiele website bezoekt) vindt u de folder Let op Lood! van de provincie Noord-Holland.

Heeft u nog vragen?

GGD Hollands Noorden geeft antwoord op vragen over lood en gezondheid. U kunt de GGD bellen via 088-0125 178 of op deze website voor hun informatie over lood.
Voor vragen over lood in de bodem kunt u ook contact met ons opnemen: Omgevingsdienst Noord-Holland Noord (OD NHN), Telefoon 088-1021 300.

IFrame